Duiken met witte haaien - white sharks

Like en deel ADC Diving met je vrienden op Facebook

banner adc diving leren duiken antwerpen deurne

Duiken met witte haaien - white sharks in Zuid-Afrika

Scuba diving, duiken in Zuid-Afrika met witte haaien - white sharks

De witte haai - white shark

De witte haai - white shark (Carcharodon carcharias) is familie van de makreelachtigen (Lamniformes). Films zoals bv. Jaws hebben er voor gezorgd dat mensen erg bang zijn voor witte haaien - white sharks, maar eigenlijk jagen ze totaal niet op mensen want ze vinden ons niet lekker. Toch vormen witte haaien - white sharks in bepaalde gevallen een gevaar voor de mens, aangezien ze soms surfers of zwemmers verwarren met zeerobben of zeeleeuwen, waar ze dol op zijn. Als ze dan toch een mens bijten, is het gewoonlijk maar één beet en laten ze hem nadien gerust. Helaas kan zelfs één beet van deze grote haaien ingrijpende of dodelijke gevolgen hebben. Bovendien kan het storten van visafval in zee deze dieren dol doen draaien en een bijtgedrag uitlokken naar al wat beweegt. Dit zijn situaties die de mens zelf creéert.

Witte haaien - white sharks maken soms enorm spectaculaire sprongen uit het water. Ze komen met een hoge snelheid vanuit de diepte naar de oppervlakte, waardoor zij uit het water springen. Dit is vermoedelijk ook de wijze waarop ze prooien aan de oppervlakte verrassen.

Plaats waar de witte haai - white shark voorkomt

De witte haaien - white sharks leven vooral in koudere (12 tot 24°C) meer gematigde zeeën en alle grote oceanen, bij voorkeur op locaties met stroming en waar veel golfslag is. Ze verblijven het liefst ook in de buurt van kolonies van zeerobben of zeeleeuwen, hun lievelingshapje. Ze zijn in zeer grote aantallen aanwezig in Zuid-Afrika (Gansbaai heeft de grootste populatie ter wereld), de zuidkust van Australië en sommige eilanden langs de westkust van Noord-Amerika.

In Europa komen witte haaien - white sharks sporadisch voor in bv. de Adriatische Zee, de Golf van Biskaje (ook langs de Franse kust tot aan de punt van Bretagne) en de Middellandse Zee (rond Italië, de Franse kust van de Languedoc en rondom de grotere eilanden).

Ze leven meer aan de kuststreken tot op een diepte van 1220 meter. Aangezien ze soms zeer grote trekafstanden afleggen van wel duizenden kilometers per jaar en hun jachtgebieden meestal zeer afgelegen zijn, is het moeilijk ze te bestuderen. Daarom worden ze voor wetenschappelijke doelen dikwijls getagd om deze prachtige dieren beter te kunnen bestuderen en begrijpen.

Anatomie en leefwijze van de witte haai - white shark

De witte haai - white shark dankt zijn naam aan zijn witte buik met mogelijk donkere vlekken en een donkere blauwgrijze rugzijde. Dit bezorgt ze een zeer goede camouflage. Gemiddeld worden de mannetjes 4,5m en de vrouwtjes tot 6,1 meter groot, met een gewicht van meer dan 2 ton. In Mexico is in 2015 een zeer uitzonderlijk exemplaar gefilmd van wel 7,5m groot. Er zijn nog grotere exemplaren beschreven met een lengte van 7,92 meter en een gewicht van 3400 kilo, maar deze kanjers heeft men helaas nooit kunnen filmen. De snuit is spits. De ogen zijn donker (maar niet zwart zoals je op het eerste zicht zou denken). Ze hebben angstaanjagende driehoekig gezaagde tanden, die zeer uitzonderlijk tot 5cm groot kunnen worden. Onderaan staan soms 4 tot 5 rijen tanden, die regelmatig wisselen. De unieke driehoekige dorsale rugvin is groot, breed en hoog. De borstvinnen zijn sikkelvormig en groot. De staartvin is sikkelvormig, met vrijwel gelijke lobben. De staart wordt aangedreven door twee sterke staartspieren, die afwisselend werken (één spant op en de andere ontspant). Een snelheid van 25 à 40km per uur kan gemakkelijk worden behaald. Het zijn bovendien warmbloedige dieren. Voor de zuurstofopname moeten ze constant zwemmen of hebben ze voldoende sterke stroming nodig. Zware golfslag maakt het water zuurstofrijker en dan kunnen ze voldoende zuurstof opnemen, zonder echt te moeten zwemmen. De grote lever dient zowel voor het metabolisme als het drijfvermogen. Met een elektrisch 6e zintuig (de Ampullen van Lorenzini) worden prooien opgespoord en afgetast. Er zitten smaakpapillen in hun mond en keel. Ze zijn qua voedsel ook kieskeuriger dan andere haaien. Witte haaien - white sharks communiceren met elkaar via een soort van body language. Hun levensverwachting werd eerst geschat op 30 jaar, maar na meerdere studies zou dat opgetrokken kunnen worden naar 78 jaar.

De witte haai - white shark is eierlevendbarend. De mannetjes zijn geslachtsrijp als ze ongeveer 10 jaar oud zijn en de vrouwtjes wanneer ze 12 à 18 jaar oud zijn. De eieren komen eerst uit in het moederlichaam, waar de jongen nog een tijdje doorgroeien voor ze effectief geboren worden. Een wijfje baart 2 tot 10 en uitzonderlijk tot 14 jongen. Ze zijn dan ongeveer 1,2 à 1,4m groot. De draagtijd van de witte haaien - white sharks, is niet echt bekend, maar ligt vermoedelijk tussen de 12 en 18 maanden.

Jonge witte haaien - white sharks eten vooral kleinere vissen. Volwassen dieren eten het liefst grote prooien zoals tonijn, makreelachtigen, zwaardvissen, zeerobben, zeeleeuwen, dolfijnen en zelfs kleinere haaien. Hetgeen ze eten zou ook afhangen van de temperatuur en wat er op dat moment aanwezig is. Ze kunnen een lange tijd zonder voedsel, maar na een maaltijd zullen ze nooit een extra hapje afslaan. Er zijn zelfs verhalen dat witte haaien - white sharks ooit orca's hebben aangevallen. De prooien vinden ze via een speciaal orgaan, de Ampullen van Lorenzini die dienst doen als 6e zintuig. Wanneer duikers op de snuit van witte haaien - white sharks wrijven, wordt er een soort van tonische immobiliteit waargenomen. Wijfjes zijn hier gevoeliger aan dan mannetjes.

Relatie van de witte haai - white shark tot de mens

De witte haai - white shark is enorm gewild voor zijn vinnen, die in haaienvinnensoep worden gebruikt. Van de huid wordt leer gemaakt (vroeger zelfs schuurpapier) en de olie van de lever wordt gebruikt in cosmetica producten. Het vlees van de witte haai - white shark zou naar verluid niet lekker smaken en in zijn lichaamsvloeistoffen zit ureum. Voor sportvissers is het bovendien stoer om een witte haai - white shark te vangen.

Sinds de registraties zijn er ongeveer 250 niet uitgelokte aanvallen bekend. Hier zijn er een 70-tal met dodelijke afloop volgens het ISAF. Samen met de stierhaai - bull shark en de tijgerhaai - tiger shark, behoort de witte haai - white shark tot de gevaarlijkste bestaande haaiensoort.

De witte haai - white shark is helaas een bedreigde diersoort. Door de overvloedige jacht en het sportvissen, staat ze gemarkeerd als kwetsbare soort op de rode lijst van de IUCN. In sommige landen is de witte haai - white shark opgenomen in de wetgeving als beschermde diersoort. Vangst en handel in tanden, vinnen, e.a. is daar dus verboden. Dit is bv. het geval in Zuid-Afrika, Namibië, Australië, Israël, de Verenigde Staten en Nieuw Zeeland.

Lees ook de andere duikdocumenten - biologie over haaien, manta's, e.a.

Like en deel ADC Diving met je vrienden op Facebook

Lees ook de andere duikreisverslagen en bekijk daarvan ook de vele pictures - foto's van de duiken en het landschap, van ADC Scuba Diving duiken Antwerpen - Deurne

Voor meer informatie over leren duiken scuba diving, bekijk de pagina leren duiken van ADC Scuba Diving Antwerpen - Deurne.

Nog vragen over leren duiken? Dan mag je altijd contact opnemen met ADC Scuba Diving duiken Antwerpen - Deurne om advies.

Ga terug naar de homepagina van ADC Scuba Diving duiken Antwerpen - Deurne