Welkom op onze website voor duiken in Antwerpen - Deurne
Leren ijsduiken in de put van Ekeren te Antwerpen
Like en deel ADC Diving met je vrienden op Facebook
Leren ijsduiken onder 15 cm dik ijs in de put van Ekeren te Antwerpen
Pictures van de besneeuwde route naar de put van Ekeren
Heel veel duikers kennen de route naar de put van Ekeren in Antwerpen. Maar wanneer het kouder wordt of gesneeuwd heeft, zijn er vele duikers die afhaken om nog te duiken. Om iedereen toch mee te laten genieten van een besneeuwde route, hebben we volgende pictures toegevoegd.
Pictures van de besneeuwde en bevroren put van Ekeren te Antwerpen
Na 14 dagen vriezen was de put van Ekeren te Antwerpen volledig dicht gevrozen. Door de opbouw van de put van Ekeren en zijn beschutting tussen de bomen is dit een zeldzaamheid. Om iedereen mee te laten genieten van de volledig dichtgevrozen put van Ekeren zijn onderstaande pictures toegevoegd.
Verslag ijsduiken in de put van Ekeren te Antwerpen op 12 februari 2012
In januari en februari 2012 heeft het 14 opeenvolgende dagen erg gevroren. De temperaturen 's nachts bereikten temperaturen van -16°C onder nul en overdag werd het dikwijls niet warmer dan een -6°C. Dit heeft ertoe geleid dat de put van Ekeren volledig dichtgevroren was. In het begin was er maar een kleine dunne ijslaag en was het niet de moeite om te gaan duiken. Op 12 februari 2012 bereikte de ijslaag echter een dikte van + 15cm. De ideale moment om te gaan duiken. Maar ijsduiken kan je niet met je buddy alleen. Vandaar dat we met 3 duikscholen hadden afgesproken om de handen in elkaar te slaan. Zo hadden we 14 duikers die voldoende ervaring en brevet niveau hadden om in aanmerking te komen om te ijsduiken onder begeleiding.
IJsduiken is niet zoals gewoon duiken. IJsduiken is een bijzondere ervaring die in koud water gebeurt. De ijsduiker en zijn materiaal worden dus echt aan barre omstandigheden blootgesteld. Wanneer water door een ijslaag wordt afgedekt, komt het water eronder tot rust en is het zicht zeer goed. Maar de voorwaarde is dat iedere duiker voldoende ver van de bodem blijft. Die koude en andere barre omstandigheden worden snel vergeten door het spektakel op zich. Het is de bedoeling om naar de lichtinvallen en lichtschitteringen te zien die door het ijs komen. Dit kan prachtig zijn, op voorwaarde dat het ijs helder is en de zon erop schijnt. Spijtig genoeg was het ijs vrij wit, alhoewel er geen sneeuw op lag en was het die dag volledig bewolkt. Toch heeft dit de pret niet bedorven. De luchtbellen van onze ademhaling die onder het ijs ronddartelen omdat ze niet kunnen ontsnappen, zijn prachtig. Ze lijken wel te dansen en uit blinkend vloeibaar metaal te bestaan. Het idee dat je tijdens het duiken niet naar de oppervlakte kan, maakt de belevenis des te spannender. Duiken met de wetenschap dat je maar een open gat hebt van ongeveer een meter op een meter, geeft bij vele duikers al een claustrofobisch gevoel. Daarom moeten er speciale maatregelen worden getroffen ingeval van een incident en zijn er vereisten omtrent brevetniveau, materiaal, ploeg en noodzakelijke ervaring. Buiten dit alles, moet de kandidaat ijsduiker zich onder water en in gesloten ruimten 100% zeker voelen. Anders een goede raad: begin er niet aan!
Om onder het ijs te kunnen duiken, moet je natuurlijk eerst in het water onder het ijs geraken. Hiervoor moeten er in het ijs gaten worden gemaakt met boren en zagen. De gaten moeten groot genoeg zijn en er moet een mogelijkheid zijn om uit het water te geraken via bv. een ladder. De gaten moeten open worden gehouden en er moet in geval van nood, noodgaten kunnen worden gemaakt. De mogelijkheid bestaat om de uitgezaagde ijsplaat onder het andere ijs te duwen. Het gevaar bestaat dan echter wel dat deze in zijn geheel terug schuift en het gat opnieuw dicht maakt. Het voordeel van deze methode is dat men na het duiken deze plaat terug op zijn plaats kan brengen indien deze niet is vastgevrozen. Het is eigenlijk beter om de ijsplaat volledig te verwijderen, maar door het gewicht van de plaat is dit dikwijls niet mogelijk. Daarom verkies ik om de plaat in kleine stukken te zagen en die ofwel onder het ijs te duwen ofwel eruit te halen. De kleine stukken onder het ijs duwen, brengt terug de mogelijkheid mee dat er enkele in het gat terecht komen. Deze kunnen dan wel zonder problemen terug worden weggeduwd of in het ergste geval een beetje hinder vormen. Wannneer die kleine blokjes ijs allemaal terug aan elkaar vastvriezen, heb je uiteraard opnieuw een probleem. Daarom geef ik er de vookeur aan om alle ijsblokken te verwijderen. Na het ijsduiken kan je die blokken nog altijd terug in het gat gooien zodat het opnieuw sneller, dikker en steviger kan dichtvriezen.
Gaten in de bevroren put van Ekeren maken om te gaan ijsduiken
Het ijs was dikker dan 15cm, wat de minimale dikte is om ijs te mogen betreden na vrijgifte door de overheid. De ploeg die de gaten moest maken, beschermde zich door hun droogpak al te dragen tegen de koude. Tevens is dit een bescherming ingeval ze toch door het ijs zouden zakken. Een droogpak houdt hen immers drijvend en warm als ze toch per ongeluk in het water terecht zouden komen.
Pictures van de stoere ijsduikers die de gaten hebben gemaakt
Gaten in het ijs moeten worden gemarkeerd om ongevallen te voorkomen
Als er een gat in het ijs is gemaakt en je laat het nadien terug dichtvriezen, dan zie je het gat van bovenaf niet meer. Het probleem is dat het gat in het begin maar door een heel dun pelletje ijs bedekt wordt. Als je dit zou betreden, zak je er onmiddellijk door. Door deze plek te markeren, kunnen ongevallen worden vermeden. Ook is het betreden van ijs uiteraard zeer glad. Daarom is het belangrijk om zand, jutte zakken, koord, overig antislip materiaal en andere natuurlijke hulpmiddelen te gebruiken.
Pictures van een gemerkt gat in het ijs, antislip materiaal en gebruik van een koord
Materiaal klaarmaken en nakijken om te gaan ijsduiken
Het klaarmaken en testen van de volle duikfles, ontspanners en jacket kan best thuis in een warme omgeving gebeuren. Zo koel je niet af en kan je mogelijke lekken onmiddellijk herstellen door bv. een nieuwe O-ring te steken. IJsduiken met materiaal dat lekt, is zelfs bij zeer ondiepe duiken (wat bij ijsduiken eigenlijk de bedoeling is) niet toegestaan.
Ik heb mijn materiaal gemonteerd en getest zoals hierboven beschreven staat. Al snel bleek dat mijn inflatorslang van mijn jacket, die vrij nieuw is en steeds zeer goed wordt onderhouden, een klein beetje lucht blies. Als die O-ring springt, verlies je redelijk wat lucht en zal dit ervoor zorgen dat de bijhorende eerste trap meestal bevriest. Hierdoor zal er tegen een nog hoger tempo lucht worden verloren. De dichting werd door mij hersteld, alles terug gemonteerd, getest en zo in de auto gelegd.
Aangekomen bij de put van Ekeren haalde ik mijn warme gemonteerde fles uit mijn wagen. Bij het openen van de kranen hoorde ik een klein beetje lucht ontsnappen. Het bleek mijn octopus (reserve ontspanner) te zijn die aan de aansluiting lekte. Ik heb dan maar een reserve ontspanner genomen en mijn inflatorslang overgezet. Pas toen was mijn materiaal 100% in orde en geschikt om te gaan ijsduiken.
Ik hoop dat mijn verhaal anderen er ook toe aanzet om hun materiaal goed na te kijken, te onderhouden en met lekkend materiaal niet te gaan duiken.
Briefing bij ijsduiken
De duikbriefing is de klassieke luchtduikbriefing, aangevuld met verplichte aspecten van het ijsduiken.
Voorbeeld van een aangevulling van de klassieke luchtduikbriefing:
Heeft iedereen wel het minimum duikbrevet en voldoende duiken en ervaring.
Het doel van ijsduiken (is niet hetzelfde als het gewone duiken).
Waar ligt het materiaal om het ijs te breken.
Wie is de lijnbegeleider en welke taken heeft hij.
Wie zijn de veiligheidsduikers en wat zijn hun taken.
Iedereen duikt met een buddy line en een lijn verbonden met de lijnbegeleider aan de oppervlakte.
Hoe moet je omgaan met een aan jou gebonden lijn van aan de kant.
Signalen met een lijn geven.
Extra aandacht voor het koude water en de koude lucht, die na de duik ervoor kunnen zorgen dat het materiaal vast vriest.
Verplichting om dubbele kranen en 2 afzonderlijke ontspanners te gebruiken.
Bevriezen van de kranen.
Extra aanwezig materiaal zoals een lamp per duiker, buddy line, enz.
Materiaalcheck zeer grondig uitvoeren en iedere duiker moet iedere kraan weten staan en met welke onspanner die verbonden is.
Hoe in en uit het water gaan.
Erop wijzen om niet volledig tegen het ijs te duiken. Het water is daar enkele graden kouder dan een meter dieper. Dit ter voorkoming van het bevriezen van de ontspanners.
Hoe reageren bij bevriezen van ontspanners.
Hoe reageren bij verliesprocedure ijsduiken.
Hoe reageren als de lijn mocht losgekomen zijn.
Hoe een verloren duiker zoeken.
Extra aandacht bij de ploegindeling.
Enz.
IJsduiken in de put van Ekeren te Antwerpen
Aan de trap en ladder van de steiger zijn gaten gemaakt. Deze gaten in het ijs gaan we gebruiken om te duiken. De vloer en ladder zijn reeds aangevrozen en zeer glad. Het water dat van de vorige duikers is gedrupt, is door de koude aangevrozen. Voorzichtigheid is een must!
Ploeg die start met ijsduiken na een grondige materiaalcontrole en vastmaking aan een vlottende lijn. De lijn moet aan de duikers zelf zijn vastgemaakt op een degelijke manier die niet kan lossen en niet met een lus rond de arm of aan de klipsen van de jackets! De klipsen van de jackets zijn van plastic en gaan gemakkelijk open! Ook zijn die klipsen meestal niet bestand tegen trekkracht. Andere plasic koppelingen, plastic verbindingen of plastic musketons zijn uit den boze omdat plastic door koude broos wordt en onder belasting kan breken. Metalen musketons met veren en/of scharnieren kunnen dan weer vast vriezen wanneer men het water verlaat. Op de plaats waar de duikers het water verlaten, ontstaan tevens zeer gladde omstandigheden. Verder moet de lijn lang genoeg zijn. De signalen met de lijn (OK, niet OK, meer lijn geven en lijn inhalen) worden nog even herhaald. De lijn moet steeds gestrekt zijn en door de duiker in zijn hand worden vastgehouden. Een ontspannen lijn kan betekenen dat die is gelost. Dan wordt die enkele meters binnen gehaald en bij geen weerstandondervinding onmiddellijk gestopt. De veiligheidsduikers worden dan onder dezelfde voorwaarden als andere duikers onder water gelaten en zullen de vlottende lijn gebruiken als richting om de verloren duikers te gaan zoeken. Het lijkt op het eerste zicht simpel maar er komt bij ijsduiken heel wat meer bij kijken dan velen denken.
Lijnbegeleiders hebben een zeer belangrijke taak. Zij moeten via de lijn kunnen communiceren met de duikers. De lijn is de richting die de duikers moeten volgen om het gat terug te vinden. In geval van nood kan de lijn worden gebruikt om de duikers terug binnen te trekken. De lijn moet drijven zodat die steeds tegen het ijs hangt, boven het ijs zichtbaar is en de lijn moet lichtjes gespannen zijn. Ingeval de hulpploeg in het water wordt gestuurd, kunnen ze de lijn die tegen het ijs hangt volgen. De lijn van de hulpploeg moet eens zo lang zijn dan die van de ijsduikers. Indien iemand door onvoorziene omstandigheden losgeraakt, moet die zich loodrecht onder het ijs begeven. Zo wordt hij door een bepaalde reddingstechniek van cirkelen gezocht en spaart de losgeraakte duiker zijn lucht.
Na het duiken was warme soep voor alle deelnemers voorzien, werden de logboekjes ingevuld en werd er over dit spektakel nog lang nagepraat. Alle deelnemers waren zeer enthousiast. Het enige minpuntje is dat dit maar zeer korte duikjes zijn en een enorme organisatie vereisen.
Reglement ijsduiken van NELOS
Uitzonderlijk wordt het reglement ijsduiken van NELOS hier vermeld. Zo heeft iedereen de kans om te zien dat ijsduiken heel wat meer inhoudt dan gewone duiken en dat duikfederaties ook heel wat regels opleggen om het veilig te kunnen laten verlopen.
Alle duikers moeten minstens een 2 ster duikbrevet bezitten. Elke duiker moet bovendien reeds 50
duiken gedaan hebben. De ploegleider moet ervaring hebben wat betreft ijsduiken. Hij moet als
duikleider de duikplaats goed kennen (5 duikleidingen op die plaats gedaan hebben). Elke ploeg
moet bestaan uit twee duikers die onderling verbonden zijn door middel van een lijn. Materiaal om
het ijs te breken moet ter plaatse beschikbaar zijn.
Alle duikers moeten gewoon zijn te duiken in koud water en onlangs nog gedoken hebben.
De duik moet gebeuren binnen de veiligheidscurve. In geen geval mag de duik langer duren dan 30
minuten.
Elke duiker is uitgerust met twee gescheiden gemonteerde ontspanners, een isothermisch pak,
neopreen botjes en handschoenen, een mes, een kompas en een lamp.
Een volledige en aangepaste briefing wordt aan de duikers gegeven en deze moet strikt worden nageleefd. Hierin moeten de procedures herinnerd worden in geval van: bevriezen van de ontspanner, verliezen van de mededuiker.
Bij bevriezing van een ontspanner wordt onmiddellijk de duik beëindigd. Hetzelfde geldt wanneer
één der duikers de eerste tekens van koude vertoont.
Nachtelijke ijsduiken zijn streng verboden.
De organisatie en de samenstelling der ploegen moeten gebeuren met strikte in achtname van dit
Veiligheidsreglement.
Het verlaten van het water moet mogelijk zijn: ofwel langs een ladder, ofwel langs de natuurlijke helling die de bodem van de plaats biedt.
De veiligheid aan de oppervlakte moet verzekerd worden door een ploeg duikers in volledige uitrusting,
bekwaam om onder het ijs hulp te bieden.
Veiligheidsmaatregel: Elke ploeg wordt vóór het vertrek vastgemaakt met een vlottende lijn van maximum 50 meter lengte. De veiligheid bovenwater moet het afwinden en opwinden van deze lijn verzekeren. De code voor communicatie per koord moet gekend zijn en toegepast worden door iedere duiker: zie NELOS cursus Duiksport.
Waarschuwing! Leren ijsduiken moet altijd gebeuren onder begeleiding van ervaren ijsduikers die de bevoegdheid hiertoe hebben! Anders is ijsduiken levensgevaarlijk. Als er tijdens het duiken iets gebeurt, kan je bij ijsduiken niet naar de oppervlakte! Hou hiermee rekening!
Like en deel ADC Diving met je vrienden op Facebook
Bekijk ook onze webpagina over duiken in de put van Ekeren met duikplaatsomschrijving, routebeschrijving, geschiedenis, maps, pictures van fauna, flora, standbeelden, enz.